“Hyperloop Teknolojisi ile artık bilim, kurgu değil” demek mümkün.
Elon Musk, 1995 yılından bu yana tüm çalışlarıyla etkin olmaya son hız devam etmekte. Dünyada hatta dünya dışına erişen tüm fikirleriyle büyük projeleri gerçekleştirmeyi hedef edinmiş örnek bir idoldür. Bu yazının özü anlatmakla bitmeyen hayatı, düşünceleri, gelişimi, yaptıkları ve yapmak istedikleri değil; sadece 2013 yılından beri faal olan Hyperloop Teknolojisi konusunu ele alacağız. Belirtilen yıl itibarıyla kamuoyuna duyurulan proje ulaşım ve lojistik alanı üzerine zamanla yarışıyor. Ulaşım konusu herhangi bir amaçla, bu eğitim, iş, görme ve görüşme, bir şeyi aramak ve bulmak, ziyaret etmek, bir şeyi götürmek gibi vb. eylemler için bir yer değişikliği ile aktarımdır. Olduğu yerde durmak istemez hiçbir hareketli. Daima ulaşmak daha ileri ve daha uzağa gitme istediği götürür onu başka diyarlara. Çünkü bilinir veya bilinmelidir ki ” Bir yerlere giden asla aynı şekilde geri dönmez.” Bir değişiklik halinde başka yerlere uzanma arzusuyla insanlar var olduklarından beri seyahat durumundadır. Önceleri kendi ayakları ve başka hayvanları kullanarak yola çıkan insanlar, son birkaç yüzyılda çeşitli yöntemler le üretilen araçlarla yolu izlemeye devam etmiştir. Daha uzaklara başka kentlere gitmek isteyen insan demir yollarını, kara yollarını, hava yollarını, deniz yollarını kullanarak mesafelere meydan okumuştur. İlk halinden son durumuna gelene kadar ciddi yol kat eden ilerici görüşe sahip 
endüstri öncüleri, bilim insanları, mühendis ve sanayiciler hatta yatırımcılar, bu süreçten sonra yine yeni arayışta olan insanlık enerji dönüşümünü son derece ciddi bir safhada kullanan filmlere konu olan mekanizmaları gerçeğe kavuşturmak için ter dökmekte. Hyperloop bunlardan sadece biri ve son gelişim bu süreçte. Hyperloop ne demek önce onu inceleyelim. İngilizceden dilimize çevrildiğinde; hyper, üstün ve aşırı; loop döner kapsül ve yuvar olarak tanımlanıyor. Kelime çevirisi bu şekildeyken anlamsal çevirisi, hız yuvarıdır. Elon Musk tarafından öne sürülen bu fikir tapray (yeni nesil ray ötesi sistem/top level sur- rail system) teknolojisi ile geliştirilmiştir. Hyperloop sisteminin ana şeması; önde hava baskılayıcısı, ortada yolcu bölümü, arkada şarj ünitesi ve altta taşıyıcı hava kızakları olacak şeklinde tasarlanmıştır. Sistemin içinde kapsül yoluna yerleştirilen elektromanyetik mekanizma ve mıknatıslar sayesinde alüminyum ray üzerinde temas etmeden ve dolayısıyla sürtünme kuvveti olmadan ilerliyor. Bununla birlikte kapsül içinde hava olmaması da sürtünme kuvvetini ortadan kaldırıyor. İlerleyen her şey sürtünme kuvvetiyle, hızını yüklediği güçle eş değer bir sonuçta alamaz. Hızı etkileyen en önemli faktördür sürtünme kuvveti. Hız yuvarı adeta uçar gibi gidiyor, denilebilir bu yüzden filmlerde gördüğümüz ilginç yapılar artık bizim için hayal değil. Uçar gibi derken tam anlamıyla; raylar ve havayla teması olmayan bu araçlar hızlanışı önemli ölçüde etkileyen dokunulmazlığı taşıyor. Böylesi bir anlatım tam sistematik bir öngörü sunmayabilir. Bir örnekle açıklayalım. İstanbul ve Ankara arası 450 km’dir. Karayolu ile ortalama hızla 5 saat, hava yolu ile tüm havaalanı giriş bekleme, geçiş ve çıkış süreleri ile 1,5 saat sürmektedir. Saatte 1000 km hızla giden bu hız yuvarı İstanbul ve Ankara arasındaki mesafeyi 25 dk. kadar kısa bir sürede kat edebilecektir.
Bilim insanları, şirketler ve girişimcilerin de bulunduğu, Elon Musk’ın 2013 yılında online olarak 57 sayfalık bir kitapla açıkladığı fikri ile SpaceX roket şirketi Hyperloop sistemi için bünyesinde yarışmalar düzenliyor. Üniversiteler ve özel şirketlerde 1000’den fazla projeyle katıldı. Yatırım şirketleri gelecek vadettiğini düşünüyor. 2014 yılında Hyperloob Technologies isimli bir şirket kuruldu. 2020 yılının haziran ayında yeni ortaklık ile yapılan anlaşma sonrası şirketin ismi Virgin Hyperloop one oldu. Birleşik Arap Emirlikleri, Amerika, Kanada ve Hindistan ile projeleri olan Virgin Hyperloop one ortaklığı Las Vegas bölgesinin dışında yer alan dev loop bölgesinde çalışmalarını yürütüyor. Test uygulamasında tüp uzunluğu 500 metre tüpün çapı 3,3 metre 400 test sürüşü sonrasında geçtiğimiz Kasım ayında Amerika’da Nevada çölünde ilk yolculu test sürüşünü de tamamlamıştır. 2 yolcu ile 500 metrelik mesafeyi 172 km hızla 15 saniyede kat etmiştir. Dünyaca büyük bir olaya imza atılmış oldu.
Discussion about this post